Kunst van de Dag door Benno Tutein Nolthenius

 

Trancelucent, 80 x 122 cm, 2016
Toon Berghahn
Luycks Gallery
Tilburg

 

Translucent betekent niets anders dan lichtdoorlatend. Transparant betekent doorschijnend. Dan kun je ergens ook doorheen kijken. De gordijnen in onze slaapkamer zijn lichtdoorlatend. Je kunt er niet doorheen kijken, maar door de schaduw zie je toch de blaadjes van de krentenboom op het gordijn dansen of de bakstenen van de buitenmuur.



Het zijn met name de interessante kleurkeuzes - die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben - en de fysieke ruimtelijkheid van het werk die een mooie volgende stap zijn in het oeuvre van Toon Berghahn.
Hij was namelijk eigenlijk al een weg ingeslagen van het tonen van een ruimte in een ruimte. Met ingenieus geschilderde ruimtes van musea en paleizen waar fictieve doeken hangen van veelal abstracte schilders, die hij natuurlijk allemaal ook zelf is als maker van hetzelfde doek. Mooi staaltje op het verkeerde been. Maar hij neemt je als kijker dan wel meer bij de hand. Dit werk is meer volwassen en dat voel je vooral omdat je als kijker meer op jezelf wordt teruggeworpen. Dit werk is autonoom, niet omdat je het van meerdere kanten kunt bekijken. Dat is leuk, maar veel belangrijker is de gelaagdheid in betekenis, dat dingen naast elkaar kunnen bestaan. Een relatie aangaan en toch verschillend zijn. Die meer metafysische invalshoeken maken het werk dieper dan de fysieke ruimtelijkheid die het zo duidelijk aan het oppervlak heeft.

Vroeger had ik gordijnen die verduisterden, maar mijn partner wil juist licht in de kamer. Mensen van buiten moeten niet naar binnen kunnen kijken, maar zelf wil zij wel genieten van de ochtendzon. Sindsdien slaap ik niet meer in een duister hol. Ik vermoed dat de biologische klok beter zijn werk doet. Ik herinner mij een vakantiehuis met luiken, waar echt geen licht van buiten naar binnen kwam. Als je niet een klok voorhanden had, bleef je soms urenlang te lang in bed liggen. Doodzonde van de vakantie of is dat pas echt vakantie vieren?
In dit huis van Toon Berghahn lijkt me sprake van transparantie in vele kleuren. Zou de kleur van het binnenkomende licht effect hebben op de stemming? Ergens moet toch de kreet 'door een roze bril kijken' vandaan komen?
In paleizen en andere grote huizen had je de rode kamer, de blauwe kamer, de gele kamer enzovoort. Ik weet niet wat daarvoor de reden was. Net als bij een toverbal zit dat allemaal in deze ene kamer van Berghahn. De vloer is niet lichtdoorlatend, maar weerkaatst wel het licht. Wie zegt dat zwart absorbeert?

 

© Copyright 2016: Benno Tutein Nolthenius (achtergrond en archief).

http://www.galeries.nl